لکه بینی در بارداری معمولا در سه ماهه اول دوران بارداری طبیعی است و در بیشتر مواقع عارضهای جدی در فرد ایجاد نخواهد کرد. اما گاها میتواند خطرناک باشد و به دلایل مختلفی مانند سقط جنین، بارداری خارج از رحم، بارداری مولار و موارد دیگر مشاهده شود. در این شرایط بهتر است از خدمات پرستار کودک برای فرزند قبلی که مراقبت بهتری از او شود استفاده کرد.
دوران لکه بینی در بارداری از یک روز تا هفتهها متفاوت و در هر فردی این زمان متغیر است. لکه بینی بارداری با عوامل دیگری مانند درد در ناحیه کمر و گرفتگی عضلات نیز همراه است. در ادامه به توضیحات و شناسایی علل لکه بینی در بارداری پرداخته شده است.
فرق بین خونریزی و لکه بینی در بارداری
لکه بینی در بارداری ممکن است قبل از باداری تا سه ماهه اول برای همه رخ دهد. مقدار این خونریزی از چند قطره شروع میشود تا گاها انقدر شدید باشد که باید از پد بهداشتی استفاده نمود.
اگر بهصورت چند قطره خون باشد لکه بینی محسوب میشود و معمولا مشکل خاصی به وجود نمیاورد و طبیعی است. اما اگر خونریزی شدید باشد و چند روز طول بکشید انقدر قابل کنترل نباشد که مجبور به گذاشتن پد شویم خونریزی است و حتما باید زیر نظر دکتر زنان قرار گرفت.
نکته: اگر لکه بینی و یا خونریزی قبل از دوران بارداری باشد می تواند از عوارض قرص اورژانسی باشد.
اقدامات لازم بعد از مشاهده لکه بینی در بارداری
اگر خونریزی یا لکه بینی در بارداری خود تجربه کردید حتما به پزشک مراجعه کرده و اقدامات زیر را انجام دهید:
- اجتناب از استفاده از تامپون
- دوری کردن از روابط جنسی در دوران لکه بینی بارداری
- تشخیص رنگ خونریزی که شامل رنگهای قهوهای، قرمز روشن یا قرمز تیره است.
- اطلاع از تعداد پدهای تعویضی ناشی از خونریزی در بارداری
- دقت در شدت خونریزی و لکه بینی در بارداری
اگر دوران لکه بینی در بارداری عواملی مانند سرگیجه شدید، خونریزی شدید، درد در ناحیه شکم، لگن و گرفتگی در هنگام خونریزی شدید داشتید حتما در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.
علل لکه بینی در بارداری
خونریزی و لکه بینی بارداری به دلایل متعددی به وجود میآید که معمولا از اصلیترین علل آن حاملگی خارج از رحم است. زمان این خونریزی در سه ماهه اول خطرساز میشود که به صورت مستمر، متوالی و شدید پیش بیاید و فرد در ناحیه بالای شانه احساس درد کند.
دلایل بروز خونریزی در بارداری به اینکه ماهه چندم مادر باشد بستگی دارد که در ادامه به آن بیشتر پرداخته شده است.
1. دلایل خونریزی یا لکه بینی در 3 ماه اول
خونریزی در بارداری مانند علائم دیگری مثل تهوح در بارداری به هنگام سه ماهه اول طبیعی است و معمولا 20 درصد خانمها آن را تجربه میکنند و بیشتر در هفتههای ششم و هفتم رخ میدهد و دلایل آن میتواند عوامل زیر باشد:
- عفونت واژن و رحم
- لانه گزینی جنین
- رابطه جنسی
- پولیپ و تغییرات دهانه رحم
- تغییر در هورمون خانمها
- مصرف دخانیات به خصوص سیگار
- انجام آزمایشاتی مانند آمنیوسنتز
- هماتوم در بارداری
- حاملگی مولار
و دولیل مهمتر لکه بینی در بارداری حاملگی، خارج از رحم و سقط جنین است که مراقبت های و پرستاری زن باردار وظایف خاص خودش را دارد، که در ادامه آورده شده است.
- حاملگی خارج از رحم
در بارداری طبیعی تخمکی که باردار میشود در رحم لانه گزینیمیکند اما درشرایطی خاص اگر در لولههای رحمی کاشته شود و با بزرگ شدن جنین باعث خونریزی، پارگی لولهها و حاملگی خارج از رحم خواهد شد که فرد علائمی مانند سرگیجه، فشار مقعدی، ضعف و غش کردن همراه خواهد بود.
- سقط جنین
همچنین بزرگترین مشکلی که در سه ماهه اول و 13 هفته اول دوران بارداری تجربه خواهند کرد سقط جنین است. که دارای علائم زیر خواهد بود:
- کاهش وزن شدید مادر
- کمردرد
- ترشحات سفید، صورتی کمرنگ و لخته مانند از واژن
- گرفتگی و انقباض عضلات
- کم شدن سریع علائم بارداری در مادر
به نقل از سایت clevelandclinic:
خونریزی در دوران بارداری می تواند نگران کننده باشد. دلایل زیادی برای خونریزی یا لکه بینی در دوران بارداری وجود دارد. برخی از دلایل خونریزی جدی هستند، در حالی که برخی دیگر اینگونه نیستند. با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود تماس بگیرید و علائم خود را به اشتراک بگذارید. آنها می توانند تعیین کنند که آیا برای بررسی عوارض بارداری به یک قرار ملاقات یا آزمایش نیاز دارید یا خیر.
2. دلایل خونریزی یا لکه بینی در 3 ماه دوم و سوم
معمولا خونریزی در بارداری بعد از سه ماهه اول به دلیل گشاد شدن دهانه رحم، پولیپ رحم و تحریک دهانه رحم رخ خواهد داد که معمولا جای نگرانی نیست و فقط باید تحت نظر پزشک قرار گرفت. مشکلات در دهانه رحم، عفونت، التهاب و نارسایی در رحم همگی به لکه بینی دوران بارداری دامن خواهد زد. التهاب دهانه رحم باعث درد و تورم و قرمزی رحم خواهد شد.
یکسری مشکلات در اواخر بارداری است که عوارض جدی به بار خواهد آورد که شامل موارد زیر میشود:
- جفت آکرتا: چسبندگی جفت یا جفت آکرتا زمانی رخ میدهد که جنین در دیوارههای رحم رشد کند و جفت به دیواره دهانه رحم مادر نفوذ کند و در رده بارداریهای خطرناک محسوب میشود.
- جفت سرراهی: در این حالت جفت در قسمت نیمه فوقانی رحم قرار میگیرد و در هنگام زایمان راه دهانه رحم را مسدود یا سخت میکند که این شرایط در سونوگرافی قابل تشخیص است.
- زایمان زود رس: به زایمانی گفته میشود که قبل از هفته 37 ام بروز پیدا کند. که خونریزی، گرفتگی عضلات و انقباض آنها را به همراه دارد.
- پارگی رحم: اگر در زایمان پیشین زخمی صورت گرفته باشد یا به هنگام زایمان احتمال پارگی رحم وجود و خونریزی وجود دارد.
- کندگی جفت: در این شرایط جنین قبل از تولد از دیوار رحم جدا شده و معمولا در زمان فشار خون بالای مادر یا ضربه رخ میدهد. اگر در این شرایط خونریزی نداشته باشد ممکن است با ضعف، غش و بیحالی همراه باشد که اگر زایمان به موقع انجام نشود امکان سقط جنین وجود دارد.
- نارسایی دهانه رحم: از شایعترین عوارض بارداری است. اگر دهانه رحم زودتر از حد معمول باز شود ممکن است حتی دردی نیز تجربه نکند اما باعث سقط جنین و زایمان زودرس شود.
- سقط جنین: اگر بعد از هفته بیستم خونریزی شدید رخ دهد باعث سقط جنین شده و مرده زایی مینامند.
مقدار نرمال خونریزی در دوران بارداری
شایان ذکر بود که اگر مقدار خونریزی کم باشد یا در حد لکه بینی در بارداری دیده شود و در مرحله سه ماهه اول بارداری باشد عارضهای جدی رخ نخواهد داد. حتما به پزشک مراجعه کرده، میزان، شدت و نوع خونریزی را به پزشک خود کامل اطلاع دهید.
بهطورکلی در سه ماهه اول لکه بینی در بارداری امری طبیعی است و جای نگرانی نخواهد بود.
خونریزی واژینال در بارداری
خونریزی واژینال در حاملگی، به فرد بستگی دارد و در هر خانمی متفاوت است. پزشک شما با توجه به نوع و شدت خونریزی تشخیص میدهد. اما لازم است به ناکت زیر توجه کنید.
- میزان خونریزی: خونریزی به صورت لکه است با حتما باید پد گذاشته شود.
- نوع خونریزی در بارداری: خونریزی لخته، غلیظ یا رقیق است.
- رنگ خونریزی: رنگ خون یا لکه در بارداری به قرمز یا قهوهای میزند.
تشخیص خونریزی در بارداری
برای تشخیص علت و خونریزی در بارداری پزشک سوالات زیر را خواهد پرسید:
- تابحال سابقه رحم و دهانه رحم داشتهاید؟
- رنگ خون دقیقا چه رنگی است؟
- میزان و شدت خونریزی را بیان کنید؟
- در بارداری های قبلی خود سابقه خونریزی داشتهاید؟
- سابقه درد عضلانی و گرفتگی داشتهاید؟
- آیا اخیرا ضربه فیزیکی شدیدی داشتهاید؟
- آخرین بار رابطه جنسی چه موقع بوده است؟
- آیا دفع لخته همراه با خونریزی داشتهاید؟
- آیا در روند ورزش و فعالیتهای جسمی تغییری داشتهاید؟
بعد از این سوالات پزشک آزمایشاتی مانند خون و ادرار خواهد گرفت تا سطح گنادوتروپین را بررسی و با سونوگرافی و معاینه واژینال تشخیص نهایی را بدهد. تشخیص لکه بینی در بارداری ممکن است چند هفته طول بکشد یا گاها علت دقیق آن مشخص نشود و خونریزی در بارداری خود به خود درمان یابد.
چه نوعی از خونریزی در بارداری خطرناک است؟
در هنگام بروز شرایط زیر به هیچ عنوان نباید در مراجعه به پزشک تعلل نمود. بهتراست در اولین فرصت خود را به پزشک زنان نشان دهید:
- تیر کشیدن درد در شانه
- استفراغ شدید
- درد ناگهانی و بسیار شدید
- خونریزی شدید
- از دست دادن هوشیاری
- درد در ناحیه لگن و شکم به صورت ناگهانی و ممتد
- سرگیجه
- ضعف
- تب و لرز
- تنگی نفس
درمان لکه بینی در بارداری
در درمان خونریزی در بارداری اول باید علت دقیق آن مشخص شود و روند درمانی شروع گردد. اما در بیشتر لکه بینی های بارداری استراحت مطلق تجویز شده و مادر باید استراحت کافی داشته باشد. همچنین نکات زیر به شما در درمان لکه بینی بارداری کمک خواهد کرد.
- نرفتن به سرکار و استراحت کامل
- بستری در بیمارستان و جراحی لازم
- عدم استفاده از تامپون
- اجتناب از برقراری رابطه جنسی
- پرهیز از سفر کردن
- دوری از بلند کردن اجسام سنگین
- تجویز دارو و شروع روند دارو درمانی
سوالات متداول
1. آیا خونریزی در بارداری در سلامت جنین تاثیرگذار است؟
بسته به علت بروز خونریزی دارد. اگر لکه بینی در بارداری ناشی از عفونت درمان نشده یا جفت سرراهی باشد در سلامت جنین موثر خواهد بود.
2. بهترین راه جلوگیری از لکه بینی بارداری چه راهی است؟
لکه بینی در بارداری با روشهایی مانند استراحت کافی، تغذیه مناسب، پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین و رعایت بهداشت زنان باشد قابل پیشگیری است.
3. چه زمانی خونریزی در بارداری باعث سقط جنین میشود؟
اگر لکه یا خونریزی در بارداری شدید باشد و به همراه درد در ناحیه شکم و کاهش علائم بارداری باشد احتمال سقط جنین افزایش پیدا میکند.
4. برای لکه بینی بارداری چی خوبه؟
مصرف اسید فولیک برای کاهش کم خونی و حفظ سلامت جنین موثر است.
5. استرس باعث لکه بینی در بارداری می شود؟
بله، استرس و اضطراب مادر همراه با فعالیت زیاد موجب لکه بینی در بارداری خواهد شد.
